Engelli Raporu ile Araç Nasıl Alınır? (2025 Güncel Rehber)

Engelli bireyler için araç sahibi olmak, günlük yaşamda hareket özgürlüğünü artıran ve sosyal hayata katılımı kolaylaştıran temel bir ihtiyaçtır. Devlet, bu ihtiyacı karşılamak amacıyla engelli vatandaşlara Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) gibi önemli vergi avantajları sunmaktadır. Ancak bu süreç, belirli yasal düzenlemeler, rapor oranları ve prosedürler içerir.

Bu rehberde, 2025 yılındaki güncel düzenlemeler ışığında, engelli raporu ile araç alım sürecini tüm detaylarıyla ele alacağız. Adım adım neler yapmanız gerektiğini, hangi belgelere ihtiyacınız olduğunu ve dikkat etmeniz gereken kritik noktaları açıklayarak bu süreci sizin için kolaylaştırmayı amaçlıyoruz.

Engelli Raporu ile Araç Alımının Önemi

Engelli bireyler için araç sahibi olmanın getirdiği avantajlar, sadece vergi indirimleriyle sınırlı değildir. Bu hak, temel olarak bireylerin yaşam kalitesini artırmaya yönelik önemli bir adımdır.

Hareket Özgürlüğü

Kişisel bir araca sahip olmak, engelli bireylerin toplu taşıma araçlarının zorluklarından kurtulmasını sağlar. Kendi programlarına göre hareket edebilme, iş, eğitim, sağlık hizmetleri ve sosyal aktivitelere daha kolay erişim imkânı tanır. Bu durum, bireyin bağımsızlığını ve kendine olan güvenini artırır.

ÖTV ve MTV Avantajları

Araç alımında en büyük maliyet kalemlerinden biri olan Özel Tüketim Vergisi (ÖTV), engelli bireyler için tamamen muaf tutulabilmektedir. Bu, araç fiyatında ciddi bir indirim anlamına gelir. Ayrıca, ÖTV muafiyetinden yararlanan kişiler, yıllık olarak ödenen Motorlu Taşıtlar Vergisi'nden (MTV) de muaftır. Bu vergi avantajları, araç sahibi olmayı ekonomik olarak daha erişilebilir kılar.

2025 Yılı Güncel Yasal Düzenlemeler

Her yıl yeniden değerleme oranlarına göre güncellenen ÖTV muafiyeti limitleri ve şartları, 2025 yılı için önemli değişiklikler içermektedir.

Engellilere Yönelik ÖTV Muafiyeti Kapsamı

ÖTV muafiyeti, engellilik durumuna göre iki ana kategoride değerlendirilir: %90 ve üzeri engellilik oranına sahip olanlar ile %40-%89 arası orana sahip olup özel tertibat ihtiyacı duyanlar. Her iki grup için de alım şartları ve aracın kullanım koşulları farklılık gösterir.

2025 Düzenlemelerinde Limit ve Şart Değişiklikleri

Üst Fiyat Limiti: 2025 yılında ÖTV muafiyetli araç alımında üst sınırın yaklaşık 2.290.200 TL olması beklenmektedir. Bu tutar, aracın vergiler dahil anahtar teslim fiyatı değil, ham bedeli üzerinden hesaplanan sınırdır.

Satış Kısıtlaması: Önceden 5 yıl olan ÖTV muafiyetli araçların satış veya devir süresi, 2025 itibarıyla 10 yıla çıkarılmıştır. Bu, aracınızı 10 yıl dolmadan satmanız durumunda ÖTV'yi geri ödemeniz gerektiği anlamına gelir.

Yerli Katkı Oranı: 2025 düzenlemeleriyle, ÖTV indirimli araçlarda yerli üretim şartı güçlendirilmiştir. Araçların en az %40 yerli katkı oranına sahip olması gerekmektedir. Bu, ithal araç seçeneklerini kısıtlayabilir.

Engelli Raporu ve Oran Gereksinimleri

Araç alımında en kritik belge, tam teşekküllü bir hastaneden alınmış güncel Sağlık Kurulu Raporu'dur. Rapordaki oran ve ifadeler, alım şartlarını doğrudan belirler.

%90 ve Üzeri Engelli Raporu ile Araç Alma Koşulları

Engellilik oranı %90 ve üzerinde olan kişiler, araçta herhangi bir özel donanım (tertibat) şartı aranmaksızın ÖTV muafiyetinden yararlanabilir. Bu durumda alınan aracı, rapor sahibinin kendisi kullanabileceği gibi, birinci, ikinci ve üçüncü dereceye kadar olan yakınları da kullanabilir.

%40–%89 Rapor ve Özel Tertibat Şartı

Engellilik oranı %40 ile %89 arasında olan kişilerin ÖTV muafiyetinden faydalanabilmesi için raporda "Özel tertibatlı araç kullanması gerekir" veya benzeri bir ifadenin yer alması zorunludur. Bu durumda araç, sadece rapor sahibinin engel durumuna uygun olarak modifiye edilmeli ve yalnızca kendisi tarafından kullanılmalıdır.

Rapor Üzerinde Bulunması Gereken İbareler

%90 ve üzeri için: Raporun oran dışında özel bir ibare içermesi gerekmez.

%40-%89 arası için: "Sadece özel tertibatlı araç kullanabilir", "H sınıfı ehliyet alabilir" veya engel durumuna göre belirlenen özel kodları (örneğin, otomatik vites, elden gaz/fren vb.) içeren açıklamalar bulunmalıdır.

Araç Alım Süreci Adım Adım

Süreci doğru yönetmek, işlemlerin hızlı ve sorunsuz ilerlemesini sağlar.

Gerekli Belgeler:

Geçerli Sağlık Kurulu Raporu (aslı veya noter onaylı sureti)

Engelli bireye ait kimlik kartı

H sınıfı veya engel durumuna uygun yeni tip ehliyet (%90 altı oranlar için zorunlu)

Bayi İşlemleri ve Fiyat Sınırı:

Belgelerle birlikte bir otomobil bayisine başvurulur.

Bayi, seçilen aracın ÖTV muafiyetli üst limit olan 2.290.200 TL'yi (2025 tahmini) aşıp aşmadığını kontrol eder.

Uygun araç seçildikten sonra fatura, ÖTV muafiyeti uygulanarak kesilir.

Tertibat Gereksinimi ve Teknik Şartlar:

%90 altı raporlarda, araçta yapılması gereken modifikasyonlar projelendirilir ve TSE onaylı bir firma tarafından monte edilir.

Bu proje, aracın tescil işlemleri için zorunludur.

Tescil ve Ruhsat Süreci:

Bayi tarafından hazırlanan dosya ile noter işlemleri başlatılır.

Ruhsata, engelli aracına ilişkin şerh düşülür. Örneğin, "%90 ve üzeri raporlarda 'Araç sahibi dışında üçüncü dereceye kadar kan ve sıhri hısımları tarafından kullanılabilir'", %90 altı raporlarda ise "'Sadece sahibi tarafından kullanılabilir'" gibi ifadeler eklenir.

Vergi Muafiyetleri ve Kullanım Koşulları

ÖTV indirimiyle alınan araçlar, beraberinde ek muafiyetler ve bazı kısıtlamalar getirir.

ÖTV Muafiyeti: Araç bedeli üzerinden hesaplanan %80 gibi yüksek bir vergi diliminden muafiyet sağlar.

MTV Muafiyeti: Araç, trafik siciline tescil edildikten sonra vergi dairesine bildirim yapılarak Motorlu Taşıtlar Vergisi'nden muaf olunur.

Araç Satışı ve 10 Yıllık Kısıtlama: Araç, satın alındığı tarihten itibaren 10 yıl boyunca satılamaz veya devredilemez. 10 yıl dolmadan satılması halinde, alınmayan ÖTV tutarı devlet tarafından geri talep edilir.

Aracı Kimlerin Kullanabileceği: %90 ve üzeri raporla alınan aracı rapor sahibinin yanı sıra 3. dereceye kadar olan yakınları kullanabilir. %90 altı raporla alınan özel tertibatlı aracı ise sadece rapor sahibi kullanabilir.

Örnek Hesaplamalar ve Pratik Notlar

ÖTV’siz Fiyat Hesaplama Mantığı: Bir aracın ÖTV ve KDV dahil satış fiyatı 1.500.000 TL ise, bu rakam üzerinden geriye doğru hesaplama yapılmaz. Bayi, aracın vergisiz ham fiyatı üzerinden ÖTV'yi sıfırlayarak yeni fiyatı belirler. Bu nedenle indirim oranı, aracın nihai fiyatına göre değişiklik gösterebilir.

Yerli Üretim Şartı: Araç almadan önce, düşündüğünüz modelin %40 yerli katkı oranını karşılayıp karşılamadığını bayiden teyit edin.

Alım ve Satışta Dikkat Edilmesi Gereken Süreler: Aracınızı 10 yıl boyunca satamayacağınızı unutmayın. Bu süre, aracın ilk tescil tarihinde başlar.

Sonuç ve Öneriler

Engelli raporu ile araç alımı, doğru bilgi ve planlama ile yönetildiğinde oldukça avantajlı bir süreçtir. 2025 yılındaki yeni limitleri ve 10 yıllık satış kısıtlamasını göz önünde bulundurarak karar vermek, ileride sorun yaşamanızı önleyecektir.

Engelli raporu ile araç alımında güncel vergi avantajlarını değerlendirirken ihtiyaç duyduğunuz tüm sigorta işlemleri için sigortain.com üzerinden teklifleri kolayca karşılaştırabilir, bütçenize uygun kasko ve trafik sigortası poliçelerini güvenle satın alabilirsiniz.